Ik schrijf dit vanaf mijn vakantieadres op Schiermonnikoog, waar ik geniet van een korte vakantie. Even weg van de beslommeringen van alledag en vooral van het drukke verkeer dat we in de stad zo gewend zijn. Schiermonnikoog is een autoluw eiland, waardoor wandelaars en fietsers alle ruimte hebben en dus veilig en onbezorgd kunnen genieten van de omgeving.
Hoe anders is dit in de rest van ons land, waar fietsers (en ook voetgangers) steeds meer in de knel raken. De nieuwste CBS-cijfers bevestigen dit: voor het vierde jaar op rij kwamen er meer fietsers dan inzittenden van auto’s om het leven in het verkeer. Als we geen rigoureuze maatregelen nemen, vrees ik dat deze trend doorzet. Laatst was ik aanwezig bij een toespraak van minister Harbers waar hij de “absolute topprioriteit van fietsveiligheid” benadrukte. De vele initiatieven op dit gebied richten zich in mijn ogen echter te veel op de fietsers zelf, terwijl twee aspecten onderbelicht blijven: ‘systeemmaatregelen’ voor het verlagen van snelheden en maatregelen om de dominante positie van de auto in onze steden en dorpen te verminderen.
Intelligente snelheidsaanpassing
Gelukkig verlagen veel steden al de maximumsnelheid in de bebouwde kom van 50 naar 30 km/u. Recentelijk hielpen wij als Arcadis de gemeenten Amsterdam en Eindhoven bij het versnellen van deze transitie. Het zou mooi zijn als andere gemeenten dit voorbeeld volgen. Daarnaast pleit ik voor het toepassen van intelligente snelheidsaanpassing (ISA) voor auto’s en fietsen. Amsterdam experimenteerde onlangs al wel met ISA voor fietsers, maar het lijkt me ook een goed idee om met ISA voor auto’s een aanzienlijk aantal slachtoffers te voorkomen.
Verkleinen dominante positie van de auto
Wat betreft het verkleinen van de dominante positie van de auto kan je denken aan het weren van zware en grote voertuigen uit de binnenstad. De discussie over nieuwe voertuigtypen richt zich nu met name op nieuwe fietsachtigen, zoals de fatbike. Maar veel effectiever is het om in te grijpen op de ontwikkeling van auto’s. Deze worden steeds groter en zwaarder, en met name elektrische auto’s trekken bovendien sneller op. Als we hier niet snel op ingrijpen, vrees ik dat alle veiligheidswinst van onze extra inspanningen als sneeuw voor de zon verdwijnt.
Comfortabeler, sneller en veiliger
Arcadis is ook betrokken bij andere initiatieven die de fietsveiligheid verbeteren. Zo werken we met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan plannen rondom fietsveiligheid en verkenden we het ‘toekomstproof’ maken van het fietsnetwerk van de provincie Utrecht. Ook ondersteunen we deze provincie bij het opstellen van haar Toekomstbeeld Fiets en het organiseren van regionale fietsstimulering. Daarnaast ontwerpen we doorfietsroutes die comfortabeler, sneller en veiliger zijn. Nederland heeft een rijke fietscultuur en het is hier nog altijd relatief veilig voor tweewielers, maar we moeten echt een tandje bijschakelen om dat zo te houden.
